Rola hormonów w procesie starzenia się skóry – menopauza a pielęgnacja

Menopauza – czas poważnych zmian

51 lat to przeciętny wiek, w którym ustaje aktywność pęcherzykowa jajników, a kobieta ostatecznie przestaje miesiączkować. Menopauzie – oraz poprzedzającemu ją okresowi premenopauzalnemu – towarzyszą zmiany hormonalne, przede wszystkim obniżenie poziomu estrogenów. Ich niedobór wpływa na cały organizm i odpowiedzialny jest m.in. za objawy naczynioruchowe, zaburzenia funkcjonowania układu moczowo-płciowego, a także trudności poznawcze i obniżenie nastroju¹.

Objawy menopauzy oraz czas ich utrzymywania się są kwestią indywidualną – uwarunkowaną czynnikami genetycznymi, zewnętrznymi i stylem życia. Najczęściej występują uderzenia gorąca, nocne poty oraz zaburzenia snu. Szacuje się, że 20% kobiet może doświadczać ich przez 10 lat lub dłużej².

Skóra w okresie menopauzy

Układ endokrynny odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu skóry. Hormony płciowe wpływają na proces starzenia się skóry, o czym świadczą zmiany, jakim podlega ona w okresie menopauzalnym. Ponadto, badania wykazały obecność receptorów estrogenowych i progesteronowych w skórze – szczególnie twarzy – oraz obniżenie ich ekspresji u kobiet w klimakterium³.

Po wkroczeniu w okres menopauzy znacznie osłabia się proces wymiany składników odżywczych i metabolitów pomiędzy naskórkiem a skórą właściwą. Skutkiem tych zmian jest m.in. zmniejszenie ilości włókien kolagenowych, włókien elastynowych oraz fibroblastów, rozszerzenie naczyń warstwy brodawkowej. W efekcie naskórek ulega ścieńczeniu, skóra staje się wiotka⁴.

U kobiet w wieku menopauzalnym istotnie nasila się proces starzenia skóry – nakładają się na siebie zmiany związane z klimakterium, starzenie chronologiczne (związane z wiekiem) oraz fotostarzenie (związane z promieniowaniem UV). W konsekwencji skóra staje się cienka, traci elastyczność, pojawiają się na niej bruzdy i zmarszczki o różnej głębokości, teleangiektazje, przebarwienia, a nawet trądzik różowaty. Zaburzeniu ulegają proporcje twarzy, która traci swój owal⁵.

Pielęgnacja w łagodzeniu objawów menopauzy

Pielęgnacja skóry w okresie menopauzy obejmuje kilka podstawowych zasad. Przede wszystkim, niezbędne jest odpowiednie nawadnianie – każdego dnia należy wypijać nie mniej niż 8 szklanek wody – oraz dieta bogata w owoce, warzywa i zdrowe tłuszcze.

Aby zapobiegać przeznaskórkowej utracie wody, przyczyniającej się do suchości i wiotkości skóry, do codziennej pielęgnacji należy włączyć kosmetyki nawilżające i odżywcze. Warto wybierać specjalistyczne produkty, zaprojektowane, by odpowiadać na potrzeby skóry w okresie perimenopauzalnym i menopauzalnym⁶.

Szczególną miejsce w pielęgnacji powinny zajmować kosmetyki z zawartością:

• Lipidów – naturalnych tłuszczy, stanowiących jeden z podstawowych budulców skóry. Wraz ze starzeniem się oraz ekspozycją na promieniowanie UV ich poziom się zmniejsza. Kosmetyki z kompleksem związków lipidowych skutecznie nawilżają i odżywiają skórę, sprzyjając jej regeneracji.
• Lipo-fillerów – naturalne wypełniacze działają podobnie do tych, które stosowane są w gabinetach medycyny estetycznej. Lipo-filler wypełnia zmarszczki i zwiększa objętość tych obszarów twarzy, które utraciły swój kształt.
• Czynników wzrostu – odpowiedzialne są one za naturalne procesy naprawcze, stymulując podział, różnicowanie się i wzrost komórek. Dzięki nim skóra może skutecznie się regenerować, odwracając oznaki procesu starzenia. Produkty Agenity z linii Menoperfect zostały wzbogacone o Liposomal FGF1 LMS^TM – przełomową, opatentowaną przez nas technologię czynników wzrostu połączoną z systemem transportu dermalnego LIPO-SPHERE. Odpowiada ona za silne działanie przeciwstarzeniowe i regeneracyjne produktów Menoperfect.
• Naturalnych fitohormonów – hormonów pochodzenia roślinnego, łagodzących wpływ menopauzy na skórę poprzez stymulowanie produkcji kolagenu i kwasu hialuronowego.

Niezwykle istotną kwestią pozostaje również ochrona przeciwsłoneczna – niezależnie od pory roku i pogody. Stosowanie kremu z wysokim filtrem SPF pozwala opóźnić fotostarzenie i zmniejsza ryzyko wystąpienia zmian nowotworowych i przednowotworowych.

Literatura

1. M. A. Maturana, M. C. Irigoyen, P. M. Spritzer, Menopause, estrogens, and endothelial dysfunction: current concepts, Clinics, Volume 62, Issue 1, 2007, Pages 77-86, ISSN 1807-5932, https://doi.org/10.1590/S1807-59322007000100012.
2. C. C. Zouboulis, U. Blume-Peytavi, M. Kosmadaki, E. Roó, D. Vexiau-Robert, D. Kerob & S. R. Goldstein (2022) Skin, hair and beyond: the impact of menopause, Climacteric, 25:5, 434-442, DOI: 10.1080/13697137.2022.2050206
3. N. J. Raine-Fenning, M. P. Brincat, Y. Muscat-Baron Skin Aging and Menopause Implications for Treatment Am J Clin Dermatol 2003; 4 (6): 371-378 DOI: 1175-0561/03/0006-0371/$30.00/0
4. A. Lizak, I. Załęska, A. Matuła, M. Wilk Molekularne mechanizmy starzenia się skóry w okresie menopauzy Kosmetologia Estetyczna 2 / 2019 / vol. 8
5. B. Zegarska, M. Woźniak Wpływ estrogenu na zmiany zachodzące w skórze Przegląd Menopauzalny 2007; 4: 233–238
6. A. Saroso, H. Sutanto, D. Adriani, M. Mustika Anggiane Putri, T. Khusfiani, I. Rachmiyani Effective Skin Care Management in Postmenopausal Women. Journal of Society Medicine. 2023; 2(10): 321-323, https://doi.org/10.47353/jsocmed.v2i10.98

¹ M. A. Maturana, M. C. Irigoyen, P. M. Spritzer, Menopause, estrogens, and endothelial dysfunction: current concepts, Clinics, Volume 62, Issue 1, 2007, Pages 77-86, ISSN 1807-5932, https://doi.org/10.1590/S1807-59322007000100012.

² C. C. Zouboulis, U. Blume-Peytavi, M. Kosmadaki, E. Roó, D. Vexiau-Robert, D. Kerob & S. R. Goldstein (2022) Skin, hair and beyond: the impact of menopause, Climacteric, 25:5, 434-442, DOI: 10.1080/13697137.2022.2050206

³ N. J. Raine-Fenning, M. P. Brincat, Y. Muscat-Baron Skin Aging and Menopause Implications for Treatment Am J Clin Dermatol 2003; 4 (6): 371-378

⁴ A. Lizak, I. Załęska, A. Matuła, M. Wilk Molekularne mechanizmy starzenia się skóry w okresie menopauzy Kosmetologia Estetyczna 2 / 2019 / vol. 8

⁵ B. Zegarska, M. Woźniak Wpływ estrogenu na zmiany zachodzące w skórze Przegląd Menopauzalny 2007; 4: 233–238

⁶ A. Saroso, H. Sutanto, D. Adriani, M. Mustika Anggiane Putri, T. Khusfiani, I. Rachmiyani Effective Skin Care Management in Postmenopausal Women. Journal of Society Medicine. 2023; 2(10): 321-323, https://doi.org/10.47353/jsocmed.v2i10.98