Jaką funkcję pełni kolagen w skórze? Typy kolagenu
Kolagen to podstawowe białko budulcowe tkanki łącznej, stanowiące około 30% wszystkich białek, jakie znajdują się w organizmie człowieka. Charakteryzuje się dużą wytrzymałością oraz elastycznością. Główną funkcją kolagenu jest łączenie ze sobą komórek i ochrona narządów, wokół których tworzy sprężyste rusztowania1.
Szczególną rolę kolagen odgrywa w skórze, bezpośrednio wpływając na jej kondycję oraz wygląd. Odpowiada między innymi za:
- Sprężystość i elastyczność skóry.
- Poziom nawilżenia – kolagen wiąże wodę, dzięki czemu zapewnia optymalne nawodnienie.
- Ciągłość procesów odnowy komórkowej.
- Regenerację tkanek i gojenie się ran.
W literaturze medycznej opisano dotychczas 29 rodzajów kolagenu. Poszczególne typy klasyfikuje się na podstawie struktury przestrzennej oraz umiejscowienia w organizmie człowieka. W skórze występują przede wszystkim:
- Kolagen typu I – podstawowy budulec włókien kolagenowych skóry.
- Kolagen typu III – występuje w tkance powstającej z fibroblastów, pojawia się w procesie gojenia się ran.
- Kolagen typu VII – tworzy włókienka kotwiczące, które łączą naskórek z błoną podstawną skóry.
- Kolagen typu XII – obecny w wielu tkankach, współwystępuje z kolagenem typu I i III2.
Pozostałe typu kolagenu obecne są m.in. w chrząstkach stawowych, śródbłonku żył i tętnic, ścięgnach oraz tkance łącznej kości.
Kiedy pojawiają się pierwsze zmarszczki? Dlaczego tracimy kolagen w skórze?
U młodego, zdrowego człowieka kolagen podlega regularnej wymianie i odbudowie – w skali roku około 3 kilogramów starych białek kolagenowych zostaje zastąpione nowymi.
Wraz z wiekiem stopniowo zanika jednak zdolność organizmu do tworzenia nowych włókien kolagenowych, a kolagen obecny już w skórze zanika. Proces ten rozpoczyna się około 25 roku życia3.
Spowolnienie – a ostatecznie zatrzymanie – syntezy kolagenu jest jednym z podstawowych procesów składających się na starzenie się skóry. W jego wyniku:
- Pojawiają się pierwsze zmarszczki – najczęściej można zauważyć je w okolicy oczu (kurze łapki), ust, na czole lub między brwiami (lwia zmarszczka).
- Skóra staje się mniej elastyczna i wiotczeje – skóra zaczyna obwisać, jest mniej napięta.
- Skóra staje się sucha – jest to konsekwencją zmniejszonej elastyczności, a także zaniku ceramidów i steroli naturalnie występujących w naskórku.
- Zmienia się owal twarzy – okolica podbródka staje się wizualnie ciężka i obniżona, policzki i skronie tracą objętość. Z tego powodu twarz wygląda na zmęczoną i smutną4.
Utrata kolagenu oraz starzenie się skóry mogą przebiegać szybciej u osób, które stosują używki (szczególnie szkodliwy jest dym tytoniowy), narażają skórę na kontakt z promieniowaniem UV (bez ochrony SPF) i zanieczyszczeniami powietrza. Na niekorzyść skóry działają ponadto: niewystarczające nawodnienie, dieta uboga w składniki odżywcze, niska aktywność fizyczna, długotrwały stres i zaniedbywanie higieny snu.
Produkcja kolagenu w skórze – jak ją wspierać?
Odpowiednie wybory – dotyczące zarówno codziennej pielęgnacji, jak i stylu życia – pozwalają ograniczyć degradację i stymulować produkcję kolagenu.
Aby osiągnąć najlepsze rezultaty, spójrz na tę kwestię w sposób holistyczny:
- Odstaw używki – ogranicz lub zupełnie zrezygnuj z alkoholu i tytoniu.
- Zadbaj o zdrową dietę – wybieraj produkty bogate w witaminy i antyoksydanty, niezbędne dla prawidłowej syntezy kolagenu. Każdego dnia wypijaj odpowiednią ilość wody.
- Wysypiaj się – daj swojemu organizmowi czas na regenerację.
- Stosuj ochronę przed promieniowaniem UV – wybieraj produkty z SPF 50, niezależnie od pory roku.
Pielęgnacja, która wspiera produkcję kolagenu w skórze, opiera się na kosmetykach bogatych w specjalnie wyselekcjonowane składniki aktywne: peptydy, kompleks witaminowy A+C+E, niacynamid, naturalne fitohormony, a także opracowaną przez zespół naukowców i opatentowaną formułę czynnika wzrostu FGF1 LMS™. Składniki te – w połączeniu z innymi substancjami o udowodnionym działaniu przeciwstarzeniowym – znajdziesz w dermokosmetykach linii Agenity. Wybierz spośród nich te, które najlepiej odpowiadają potrzebom Twojej skóry na danym etapie życia.
Literatura
- A. Nowicka-Zuchowska1, A. Zuchowski Kolagen – rola w organizmie i skutki niedoboru lekwpolsce.pl: https://open.icm.edu.pl/items/7d2d79c6-3c19-44cc-88af-c4fa8489c4ec
- Czubak K, Żbikowska H. Struktura, funkcja i znaczenie biomedyczne kolagenów. ANN. ACAD. MED. SILES. 2014:68, 4:245-254
- Grządziel P, Goździalska A. Etiologia oraz możliwości spowalniania procesów starzenia się skóry. Aesth Cosmetol Med. 2022;11(1):3-10. https://doi.org./10.52336/acm.2022.001
1 A. Nowicka-Zuchowska1, A. Zuchowski Kolagen – rola w organizmie i skutki niedoboru lekwpolsce.pl: https://open.icm.edu.pl/items/7d2d79c6-3c19-44cc-88af-c4fa8489c4ec
2 Ibidem
3 Czubak K, Żbikowska H. Struktura, funkcja i znaczenie biomedyczne kolagenów. ANN. ACAD. MED. SILES. 2014:68, 4:245-254
4 Grządziel P, Goździalska A. Etiologia oraz możliwości spowalniania procesów starzenia się skóry. Aesth Cosmetol Med. 2022;11(1):3-10. https://doi.org./10.52336/acm.2022.001