Jak zmienia się nasza skóra w kolejnych dekadach życia?

Czym jest i jak przebiega proces starzenia się skóry?

Starzenie się skóry to postępujący, złożony proces zmian strukturalnych i fizjologicznych, zachodzących we wszystkich warstwach skóry. Przyczynia się on do zmiany wyglądu i funkcji skóry, zwłaszcza na obszarach, które narażone są na bezpośredni kontakt z promieniami słonecznymi.¹

Wraz z wiekiem ograniczona zostaje produkcja glikozaminoglikanów i naturalnego czynnika nawilżającego (NMF). W związku z tym dochodzi do zmniejszenia ilości steroli i ceramidów w naskórku. Skóra staje się sucha i wiotka, traci elastyczność. Pojawiają się zmarszczki, przebarwienia, zmieniają się kontury twarzy².

Przyczyny starzenia się skóry

Za starzenie się skóry odpowiadają dwa rodzaje czynników – endogenne (wewnątrzpochodne) oraz egzogenne (zewnątrzpochodne)³.

Do endogennych czynników starzenia się skóry zaliczamy:

• Różnice anatomiczne – grubość skóry, ilość i profil tkanki tłuszczowej.
• Zaburzenia regulacji hormonalnej – w tym menopauza i andropauza.
• Niehigieniczny styl życia – niezbilansowana dieta, niedobór witamin, palenie tytoniu⁴.

Wśród egzogennych czynników starzenia się skóry wyróżniamy:

• Promieniowanie słoneczne (fotostarzenie) – w odpowiedzi na nadmierną ekspozycję na promieniowanie UV zaburzona zostaje praca melanocytów przez co zwiększa się produkcja melaniny. Naczynia włosowate ulegają uszkodzeniu, a ilość włókien kolagenowych zostaje zmniejszona. W efekcie skóra staje się przesuszona, wiotka, szorstka. Pojawiają się przebarwienia i zmarszczki⁵.
• Zanieczyszczenia powietrza, kontakt z dymem tytoniowym.

Jak skóra zmienia się z wiekiem?

W wieku 25-35 lat pojawiają się pierwsze oznaki starzenia się skóry – zmarszczki mimiczne i łagodne zmiany pigmentacyjne. Można zauważyć odwodnienie naskórka oraz zmniejszoną elastyczność skóry.

W wieku 35-45 lat proces starzenia wyraźnie przyspiesza. Pogłębiają się zmarszczki mimiczne, pojawiają się bruzdy. Tkanka tłuszczowa z centralnej sekcji twarzy częściowo zanika, a częściowo migruje w dół.

Po przekroczeniu 45 roku życia skóra wyraźnie wiotczeje. Tkanka tłuszczowa odkłada się w okolicy podbródka, szyi oraz dekoltu, przez co zmienia się owal twarzy.

W wieku 55-65 lat naskórek staje się cienki, pogłębiają się zmarszczki. Pojawiają się zmiany pigmentacyjne oraz nadmierne rogowacenie naskórka.

Wiek 65-75+ to czas, gdy skóra traci swój zdrowy koloryt, staje się ziemista. Pojawiają się zmiany związane z depigmentacją skóry, a także charakterystyczne brodawki starcze. W miejscach narażonych na kontakt z promieniami UV występuje elastoza słoneczna. Widoczna jest znaczna utrata elastyczności i sprężystości skóry⁶.

Czy można opóźnić starzenie się skóry?

Chociaż starzenie się skóry jest procesem, którego nie da się całkowicie zatrzymać, można go istotnie spowolnić. Zdrowe nawyki i odpowiednia pielęgnacja skóry twarzy – ze szczególnym uwzględnieniem ochrony przed promieniowaniem UV oraz wzmacnianiem bariery hydrolipidowej – pozwalają opóźnić zmiany spowodowane upływem czasu.

Literatura

1. R. Ganceviciene, A. I. Liakou, A. Theodoridis, E. Makrantonaki, C. C. Zouboulis Skin anti-aging strategies Dermato-Endocrinology
2. BP. Grządziel, A. Goździalska Etiologia oraz możliwości spowalniania procesów starzenia się skóry. Aesth Cosmetol Med. 2022;11(1):3-10. https://doi.org./10.52336/acm.2022.001
3. M. A. Farage, K. W. Miller, P. Elsner and H. I. Maibach Intrinsic and extrinsic factors in skin ageing: a review, International Journal of Cosmetic Science, 2008, 30
4. L. Resich-Kozieł, K. Niemyska Rodzaje oraz przyczyny starzenia się skóry 1 / 2020 / vol. 9 Kosmetologia Estetyczna
5. N. Puizina-Ivi Skin Aging Acta Dermatoven APA Vol 17, 2008, No 2
6. Durai PC, Thappa DM, Kumari R, Malathi M. Aging in elderly: chronological versus photoaging. Indian J Dermatol. 2012 Sep;57(5):343-52. doi: 10.4103/0019-5154.100473. PMID: 23112352; PMCID: PMC3482795.
7. Farage MA, Miller KW, Elsner P, Maibach HI. Characteristics of the Aging Skin. Adv Wound Care (New Rochelle). 2013 Feb;2(1):5-10. doi: 10.1089/wound.2011.0356. PMID: 24527317; PMCID: PMC3840548.
8. The Different Stages of the Aging Face, dr Cory Torgerson

¹ R R. Ganceviciene, A. I. Liakou, A. Theodoridis, E. Makrantonaki, C. C. Zouboulis Skin anti-aging strategies Dermato-Endocrinology

² P. Grządziel, A. Goździalska Etiologia oraz możliwości spowalniania procesów starzenia się skóry.
Aesth Cosmetol Med. 2022;11(1):3-10. https://doi.org./10.52336/acm.2022.001

³ M. A. Farage, K. W. Miller, P. Elsner and H. I. Maibach Intrinsic and extrinsic factors in skin ageing: a
Review International Journal of Cosmetic Science, 2008, 30, 87–95

⁴ L. Resich-Kozieł, K. Niemyska Rodzaje oraz przyczyny starzenia się skóry 1 / 2020 / vol. 9
Kosmetologia Estetyczna

⁵ P. Grządziel, A. Goździalska Etiologia oraz możliwości spowalniania procesów starzenia się skóry. Aesth Cosmetol Med. 2022;11(1):3-10. https://doi.org./10.52336/acm.2022.001

⁶ Durai PC, Thappa DM, Kumari R, Malathi M. Aging in elderly: chronological versus photoaging. Indian J Dermatol. 2012 Sep;57(5):343-52. doi: 10.4103/0019-5154.100473. PMID: 23112352; PMCID: PMC3482795.

⁷ Farage MA, Miller KW, Elsner P, Maibach HI. Characteristics of the Aging Skin. Adv Wound Care (New Rochelle). 2013 Feb;2(1):5-10. doi: 10.1089/wound.2011.0356. PMID: 24527317; PMCID: PMC3840548.

⁸ The Different Stages of the Aging Face, dr Cory Torgerson