Na czym polega fotostarzenie skóry i jak mu zapobiegać?

Czym jest fotostarzenie się skóry?

W przeciwieństwie do starzenia chronologicznego – uwarunkowanego genetycznie – fotostarzenie zależne jest od ekspozycji na promieniowanie słoneczne oraz zawartości melaniny w skórze. Osoby o naturalnie jasnej karnacji, spędzające dużą ilość czasu na słońcu (bez stosowania filtrów UV), na przykład pracując na świeżym powietrzu, doświadczają największego obciążenia promieniowaniem UV i – w konsekwencji – intensywnego fotostarzenia się skóry¹.

Jakie są przyczyny fotostarzenia skóry?

Ekspozycja na promieniowanie UV może powodować poważne uszkodzenia skóry i zmiany, które określa się jako fotostarzenie. Wśród opisanych dotychczas mechanizmów powstawania tego zjawiska wyróżnia się:

• wytwarzanie wolnych rodników tlenowych (z ang. ROS – reactive oxygen species) – promieniowanie UVA pośrednio wpływa na wytwarzanie ROS, odpowiedzialnych za oksydacyjne uszkodzenia komórek i rozpad kolagenu – głównego białka strukturalnego skóry. Promieniowanie UVB indukuje uszkodzenia DNA, które prowadzą do powstawania molekuł (fotoproduktów) odpowiedzialnych m.in. za rozwój nowotworów skóry.
• zmniejszenie syntezy kolagenu – promieniowanie słoneczne hamuje receptory niezbędne do prawidłowej syntezy kolagenu, co prowadzi do naruszenia integralności skóry właściwej i osłabienia jej zdolności regeneracyjnych. Efektem tych zmian są widoczne uszkodzenia skóry, m.in. zmarszczki i bruzdy.
• indukcję angiogenezy (powstawania nowych naczyń krwionośnych z naczyń istniejących) – nowe naczynia są hiperprzepuszczalne i przyczyniają się do powstawania stanów zapalnych, co przyspiesza procesy degradacji macierzy zewnątrzkomórkowych i zmniejsza unaczynienie skóry właściwej.

Pomijając kwestię fotostarzenia, warto pamiętać, że promieniowanie UV bezpośrednio wpływa również na ryzyko wystąpienia nowotworów skóry oraz na zaostrzenie chorób zakaźnych skóry, takich jak opryszczka².

Objawy fotostarzenia skóry

Na poziomie histologicznym fotostarzenie powoduje wiele zmian, które różnią się od tych powodowanych przez starzenie chronologiczne. Skóra narażona na działanie promieniowania UV charakteryzuje się zwiększoną elastozą (nagromadzeniem elastyny w tkance łącznej) i fragmentacją kolagenu poniżej połączenia skórno-naskórkowego. Obserwuje się w niej zwiększoną liczbę komórek zapalnych³.

Objawy fotostarzenia, które można zaobserwować gołym okiem, obejmują:

• suchość skóry,
• zmiany pigmentacyjne,
• głębokie zmarszczki i bruzdy,
• wiotkość skóry,
• ziemisty odcień skóry,
• elastozę (szorstka skóra o żółtawym odcieniu i brukowanej strukturze).

Dla porównania, objawy starzenia chronologicznego to:

• drobne zmarszczki,
• wiotkość skóry,
• łagodne zmiany, m.in. rogowacenie łojotokowe, naczyniaki⁴.

Jak zapobiegać fotostarzeniu się skóry?

Aby zapobiegać fotostarzeniu się skóry, przestrzegaj kilku wskazówek:

• Każdego dnia używaj kremu z SPF, również zimą i w pochmurne dni! Idealnym wyborem będzie AGE SHIELD Multi-Ochronny Krem Przeciwstarzeniowy SPF 50 lub HYDRA-OX Nawilżający Krem BB SPF 50
• Unikaj bezpośredniej ekspozycji na słońce – korzystaj z kapeluszy, parasoli i okularów przeciwsłonecznych. Jeżeli masz jasną karnację i niski fototyp skóry, możesz korzystać również z ubrań ochronnych z oznaczeniem UPF.
• Przebywając na słońcu, powtarzaj aplikację kremu z SPF co 2-3 godziny i po każdym wyjściu z wody.

Pielęgnacja skóry z oznakami fotostarzenia

Jeżeli zauważasz na swojej skórze oznaki fotostarzenia, postaw na pielęgnację, która ograniczy istniejące zmiany i zapobiegnie ich pogłębianiu. Doskonałym wyborem będą dermokosmetyki z czynnikami wzrostu fibroblastów, które stymulują produkcję kolagenu w skórze. Warto sięgnąć również po produkty bogate w antyoksydanty, które spowalniają działanie wolnych rodników tlenowych i wspomagają regenerację skóry. Opatentowana technologia FGF1 LMS™ w dermokosmetykach Agenity dodatkowo chroni skórę przed skutkami fotostarzenia.

Literatura

1. Pandel, Ruža, Poljšak, Borut, Godic, Aleksandar, Dahmane, Raja, Skin Photoaging and the Role of Antioxidants in Its Prevention, International Scholarly Research Notices, 2013, 930164, 11 pages, 2013. https://doi.org/10.1155/2013/930164. 
2. Poon, F., Kang, S. and Chien, A.L. (2015), Mechanisms and treatments of photoaging. Photodermatol. Photoimmunol. Photomed., 31: 65-74. https://doi.org/10.1111/phpp.12145
3. Helfrich YR, Sachs DL, Voorhees JJ. Overview of skin aging and photoaging. Dermatol Nurs. 2008 Jun;20(3):177-83; quiz 184. PMID: 18649702.

¹ Pandel, Ruža, Poljšak, Borut, Godic, Aleksandar, Dahmane, Raja, Skin Photoaging and the Role of Antioxidants in Its Prevention, International Scholarly Research Notices, 2013, 930164, 11 pages, 2013. https://doi.org/10.1155/2013/930164

² Poon, F., Kang, S. and Chien, A.L. (2015), Mechanisms and treatments of photoaging. Photodermatol. Photoimmunol. Photomed., 31: 65-74. https://doi.org/10.1111/phpp.12145

³ Ibidem

⁴ Helfrich YR, Sachs DL, Voorhees JJ. Overview of skin aging and photoaging. Dermatol Nurs. 2008 Jun;20(3):177-83; quiz 184. PMID: 18649702.